Ik ben Liliën Jane Heymans - van AxelDongen. De helft van mijn leven heb ik doorgebracht in Suriname en laatste helft in Nederland. Ik heb de eerste levensjaren in de hulpverlening gewerkt en daarna in de psychosociale sector.
Reeds als klein meisje maakte ik miniaturen van zand en klei, papier-maché en materiaal uit de natuur (takjes en plantenwortels (pinping popki) zaden van bloemen: kokritie, kanifro, kaw ai en yorka pesie.)
Af en toe fotografeer ik, bewerk ik fruit tot karikatuur, maak 3D kaarten en nog veel meer. De rode draad wat betreft creativiteit is in miniatuur werken.
In mijn werk als activiteitenbegeleidster van mensen met de ziekte van Alzheimer, heb ik mijn hobby kunnen toepassen door middel van creatieve expressie.
Mijn uitgangspunt is: "Ga niet van je handicap uit, maar gebruik de mogelijkheden die je hebt".
Ik heb een peestransplantatie gehad aan mijn rechterhand. Na de operatie zou mijn fijne motoriek niet meer kunnen functioneren zoals voorheen. Maar alle functies van mijn hand kan ik nu gebruiken, omdat ik heb geoefend met het rijgen van minikralenkettingen en werken met fimoklei. Ik heb datgene wat ik met mijn cliënten deed, op mijzelf toegepast (self practice).
Ik ben een achter-achter kleinkind van tot slaafgemaakten, geboren op zondag en heet dus Kwasiba.
Mijn kinderjaren speelden zich af op de zogenaamde Bigi-dyari, een groot erf dat een mini-weergave van de totale samenleving was. En een gedeelte van mijn kinderjaren woonde ik op de plantage of boyti (buiten de stad) en het erf.
Mijn lijfspreuk of odo luidt:
Saka fasi sa de na krosie fu yu skin. Eenvoud siert de mens.
Ik ben 70+ jaar oud, geboren in Suriname maar woon in Nederland. Via orale geschiedenis ben ik veel te weten gekomen over mijn afkomst.
Mijn oma Adeleida vertelde over vroeger. Onder anderen over haar moeder, mijn Afo Catootje Udenhout, kind van een slavin en plantagemeester. Op haar negende kreeg zij manumissie*. En zij vertelde over haar vader die de zoon was van een slavenhouder en slavin. Mijn interesse was gewekt, tot op heden.
In het kader van de herdenking van de afschaffing slavernij in Suriname, wil ik een kleine bijdrage leveren om zo eer te doen aan mijn voorouders. Door middel van mijn werk laat ik fositen houten Surinaamse huisjes zien en tracht ik op deze wijze kennis over te dragen aan de gemeenschap.
Deze huisjes vertellen een geschiedenis en maken herinneringen los. En zo ontstaan er ook weer mooie nieuwe herinneringen. Sommige van de huisjes zijn nog te zien in Suriname.
* Manumissie:
Een juridische term voor het volgens bepaalde rechtsregels vrijgeven van een tot slaaf gemaakte. Het woord is afgeleid van manumissio, een begrip in het Romeinse recht, dat letterlijk: ‘zending uit de hand [van de meester]’ betekent. Bron: Nationaal archief